News

सुजन सुनुवार, काठमाण्डौं ।
सुनुवार राष्ट्रिय सांस्कृतिक सम्मेलन सम्पन्न भएको छ । शनिबार सुनुवार सेवा समाजको आयोजनामा पहिलो पटक राष्ट्रिय सांस्कृतिक सम्मेलन भएको हो ।
कोटेश्वर स्थित सुनुवार सेवा समाजको सभाहलमा आयोजित सम्मेलनको उद्घाटन आदिवासी जनजाति उत्थान राष्ट्रिय प्रतिष्ठानका उपाध्यक्ष रेशम गुरुङले गर्नुभएको थियो ।
कार्यक्रमको उद्घाटन गर्नुहुँदै प्रतिष्ठानका उपाध्यक्ष गुरुङले आदिवासी जनजातिहरुको महत्वपुर्ण विषय भनेको पहिचानको विषय भएको धारणा राख्नुभयो । उहाँले प्रतिष्ठानले आदिवासी जनजातिहरुको संस्कारसंस्कृति संरक्षणका लागि हरेक तवरबाट काम गरिरहेको समेत जानकारी दिनुभयो ।
उक्त सांस्कृतिक सम्मेलनमा विभिन्न जिल्ला र स्थानिय तहका सुनुवारहरुको उपस्थिति रहेको थियो । सांस्कृतिक सम्मेलनले विशेषगरि सुनुवार भाषा संरक्षण र प्रबर्दनमा सघाउ पुग्ने सुनुवार सेवा समाजका अध्यक्ष तथा कार्यक्रमका अध्यक्षता गरिरहनुभएका अमृत बहादुर सुनुवारले बताउनुभयो । उहाँले पछिल्लो समय सुनुवार भाषा तिब्रगतिमा लोप हुँदै जानु, सुनुवार समुदाय आफ्नो भुमि भुभागबाट टाडिँनुले चुनौती थप्दै गएकोमा चिन्ता व्यक्त गर्नुभयो ।

सोही अवसरमा सुनुवार अभियान्ता डा. लाल रापचा सुनुवारले सुनुवार भाषा लोप हुँदै जानुले सुनुवार समुदायमा चुनौती बढ्दै गएको बताउनुभयो । उहाँले भाषालाई संरक्षण र दस्ताबेजिकरण गर्नका लागि शिक्षा र अनुसन्धानमा जोडदिनुपर्ने बताउनुभयो ।
यसैगरि सम्मेलनमै बोल्नुहुँदै नेपाली सेनाका अवकास प्राप्त साहयक रथी राजेन्द्र सुनुवारले नयाँ पुस्तामा भाषा संस्कारसंस्कृति पुस्तान्तरण गर्न नसके केही वर्षमा सुनुवार जाति हुँ भनेर चिनाउन कठिन हुने बताउनुभयो । उहाँले भाषा संरक्षणमा सुनुवार समुदायनै लाग्नुपर्नेमा जोडदिनुभयो ।
अर्का वक्ता नेपाल सरकारका सहसचिव रामप्यारी सुनुवारले भाषा जोगाउनको लागि आफ्ना बालबालिकालाई घरबाटै भाषा सिकाउन आवश्यक भएको भनाई राख्नुभयो । उहाँले वर्तमान प्रविधि र विश्वसंगको प्रतिष्पर्धाले गर्दा मातृभाषा भन्दा पनि अंग्रेजी भाषाको मोहमा अहिलेका पुस्ता लागिरहेको बताउनुभयो ।

दुई सत्रमा भएको कार्यक्रमको दोस्रो सत्रमा सुनुवार आदिवासीहरुको मुर्त अर्मुत सम्पदाहरुको विषयमा संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयका पुरातत्व अधिकृत भिष्म बास्कोटा र सुनुवार सेवा समाजका महासचिव उत्तम कुमार सुनुवारले कार्यपत्र प्रस्तुत गर्नुभएको थियो ।

काठमाडौः ‘टुङ्ना ताप्स्यो दिश दाःर्स्यो ’  भाषाको यो म्यूजिक भिडियो अमरदीप सुनुवारको यूट्यूव च्यानलबाट सार्वजानिक गरिएको छ । शुक्रबार शंखमूलको एक होटलमा गीतकार संघ नेपालका अध्यक्ष वसन्त वित्यासी थापा र वरिष्ठ संगीतकार शान्तिराम राईले सार्वजनिक गरेको यस गीतमा अमरदीप सुनुवारको रचना, रामकुमार पौडेलको संगीत र कल्पना सुनुवारको स्वर रहेको छ।

भिडियोले सुनुवार युवा-युवतीहरू बजारमा भेटघाट भई नाचगान गरेर रमाइलो गरेको कथा प्रस्तुत गर्ने प्रयास गरेको छ। पहिलो वर्ष बजारमा भेट हुँदा युवा-युवतीबीच एकअर्कालाई मन पराए पनि लाजले भन्न नसकेको र अर्को वर्ष युवतीले मनको कुरा व्यक्त गरेको भिडियोमा देखाइएको छ। यस गीतमा सुनुवार जातिको परम्परागत पोसाकलाई राम्ररीदेखाउन खोजिएको छ।

भिडियोमा सुजन सुनुवार, कल्पना सुनुवार लगायत अन्य कलाकारहरूको अभिनय रहेको छ। गीतकार अमरदीप सुनुवार स्वयंले निर्माण गरेको यस भिडियोको निर्देशन पनि सुनुवारलेनै गरेका हुन् ।

पीआर प्रोडक्सनको व्यानरमा बनेको यस म्यूजिक भिडियोमा बृहसमान सुनुवारले कोरियोग्राफी गरेका छन् भने छायांकनमा सनम तामाङ, सम्पादनमा रमेश राई, टेक्निकल हेडमा तईलन राई र श्रृंगारमा सर्मिला सुनुवार रहेका छन् ।

सुनुवार डट ओआरजि समाचारदाता
२०१२ सालमा मकावनपुरगढीको बडाहाकिम हुँदा डबल कप्तान खड्काबहादुर सुनुवारले शायदै सोचेका थिए होला मकावनपुरमा पनि कोइँच सुनुवारहरु सङ्गठित भएर आफ्नो भाषा सङ्स्कृतिको लागि अगाडि बढ्ने छन् । मकावनपुरमा प्रशासकीय अधिकृत भएर गएको ७० वर्षपछि हेल्टुँडाको चौकोटोलस्थित ओम बृद्धाश्रम हलस्थित मकावनपुरे कोइँचहरुले सुनुवार सेवा समाज मकावनपुर प्रथम जिल्ला सम्मेलन भव्यरुपमा सम्पन्न गरेको छन् । थाहा नगरपालिका वकैया र भिमफेदी गाउँपालिका र हेटौंडा उपमहानगरपालिकामा बसोबास गर्दै आएका कोइँचहरु एकै ठाउँ जम्मा भएर कोइँच शाँदार नाच नाच्दै आदारपिदार गरेर पुर्खा र प्रकृति भाक्दै कोइँच भाषा सङ्स्कृति सङ्रक्षणको लागि अर्जुन बहादुर सिकारीको अध्यक्षामा एघार सदस्यीय सुनुवार सेवा समाज मकावनपुर जिल्ला समन्वय समिति गठन भएको छ । विशेषगरी ९ पुस्ता अगाडिदेखि रामेछाप ओखलढुङ्गाबाट बसाइ सरेर आएका कोइँचहरुको बाहुल्य मकावनपुरमा देखिँदोरहेछ ।
अध्यक्ष जेस्पुच अर्जुन बहादुर सिकारी हेटौडा १
उपाध्यक्ष जेस्पुच दिपक सुनुवार थाहा २
सचिव देब्बाच रामबहादुर सिकारी बकैया १२
सहसचिव याअता चन्द्रबहादुर सिकारी भिमफेदी ९
कोषाध्यक्ष याअता नारायण सुनुवार हेटौडा १
सदस्य रुपाच लक्ष्मी सिकारी थाहा १
सदस्य क्युइँतिच सीता सिकारी हेटौडा १
सदस्य क्युइँतिच नीता सिकारी हेटौडा १
सदस्य क्युइँतिच रबी सिकारी हेटौंडा १
सदस्य क्युइँतिच प्रेमबहादुर सिकारी बकैया २
सदस्य जिजिच श्यामकुमार सिकारी थाहा ११
सङ्घीय प्रतिनिधि जेँतिच इश्वरी बहादुर सिकारी हेटौडा १
सङ्घीय प्रतिनिधि क्युइँतिच उर्मिला सुनुवार बकैया ३

सुनुवार सेवा समाज युकेको आठौं अधिवेशनले आकाश सुनुवारको अध्यक्षतामा नयाँ कार्यसमिति चयन गरेको छ । यस्तै उपाध्यक्षमा केदार सुनुवार र प्रकाश सुनुवार, सचिवमा परिष्पा सुनुवार तथा कोषाध्यक्षमा खजेन्द्र बिक्रम सुनुवार चयन भएका छन् । नयाँ कार्यसमितिले प्रथम बैठक बोलाई बाँकी रहेका थप पदाधिकारीलाई आवश्यकतानुसार छिट्टै मनोनयन गर्ने बताइएको छ । कार्यक्रममा सुनुवार सेवा समाज बेलायतका संस्थापक तथा पूर्वअध्यक्ष विजयकुमार मुखियाले सन् २०१७ देखि २०२५ सम्म संस्थामा कार्यरत सबैलाई विशेष धन्यवाद दिए । संस्था सानै किन नहोस् त्यहाँ बसेर काम गर्न सजिलो नभएको कुरामा उनले जोड दिए । पूर्वअध्यक्ष जंगबहादुर सुनुवारले जो मनोनित भए पनि संस्थाको पारित विधानलाई आधार मानेर संथालाई आगामी दिनहरूमा सकारात्मक तरिकाले अगाडि डोहोर्याउने सवालमा ढुक्क भएको बताए । नवगठित कार्यसमितिलाई कार्यकाल सफलताको लागि निवर्तमान अध्यक्ष मनोजकुमार सुनुवारले शुभकामना व्यक्त गरे ।कार्यक्रम सचिव गीतराज सुनुवारले खुल्ला र बन्द सत्र गरी दुई भागमा सञ्चालन गरेका थिए ।

२४ नोभेम्बर २०२४ आईतवार जोर्डन स्थित बगैँचा रेष्टुरेण्ट एण्ड बारमा सुनुवार समाज हङकङको छैटौ अधिबेशन सम्पन्न भएको छ । समितिका अध्यक्ष श्यामकर्ण सुनुवार अध्यक्षतामा दीप प्रज्वलन गरि सुरु भएको उक्त कार्यक्रममा समितिका बरिष्ठ सल्लाकार तथा किराती कोईच मुक्दुम बिद अतीत मुखिया सुनुवारले जोर सगुन राखी कोईच पित्रि र प्रकृतिलाई पिदार नम्दारगरि कार्यक्रम प्रारम्भ गरिएको थियो । समितिका सह सचिब देबराज सुनुवारले सन्चालन गरेको कार्यक्रममा समितिका सल्लाकार लोक बिक्रम सुनुवाले स्वागत मन्तब्य राखेका थिए । यसै गरि समितिका सह सचिब देबराज सुनुवारले सुनुवार समाज हङकङको पाचौं अधिबेशनबाट गठित कार्य समितिको प्रारम्भ देखि हालसम्मका संस्थाले गरेको प्रगती बिबरण पेश गरेका थिए भने समितिका कोषाध्यक्ष रबिना थापा सुनुवारले समितिको कार्यकाल भरिको आर्थिक बिबरण सविस्तार पेश गरेका थिए । दोस्रो चरनको कार्यक्रममा समितिका सल्लहाकार- अतीत मुखिया सुनुवार, नरेश कुमार सुनुवार र एल बि मुखिया सुनुवारको ३ सदस्य निर्वाचन मण्डलले राम सुनुवारको अध्यक्षतामा ९ सदस्यिय नयाँ कार्यसमिति गठन गरेको छ । जस अनुसार उपाध्यक्ष र सदस्यहरू पहिलो बैठकमा मनोनयन गर्ने गर्ने गरि पदाधिकारि चयन गरेको छ: अध्यक्ष- राम सुनुवार, सचिव- देवराज सुनुवार, सहसचिव- प्रकाश सुनुवार, कोषाध्यक्ष रविना थापा सुनुवार, सहकोषाध्यक्ष- ओम प्रकाश सुनुवार र सदस्यहरु- संयोग सुनुवार र इन्दु सुनुवार रहेका छन् । नयाँ कार्य समितिका पदाधिकारीहरूलाई बरिष्ठ सल्लाहाकार तथा मुक्दिम बिद अतीत मुखिया सुनुवार ज्यूले पद तथा गोपनिएताको सपथ गराएका थिए । नव निर्वाचित कार्य समितिलाई सम्मान गर्दे निवर्तमान अध्यक्ष श्यामकर्ण सुनुवार, सल्लाहकार ईश्वर किरण सुनुवार, नरेश सुनुवार लगायतले सफल कार्यकालको लागि सुभकामना मन्तव्य ब्यक्त गरेका थिए भने नव निर्वाचित अध्यक्ष राम सुनुवारले संस्था र समाजको हितमा काम गर्ने प्रविवद्धता जाहेर गरे ।

सिक्किम सुनुवार (मुखिया) कोइन्चबु संघले भाषा शिक्षा विभागको निर्देशनालयसँगको सहकार्यमा शिक्षण र सिकाइ प्रक्रियालाई अभिवृद्धि गर्ने विषयमा केन्द्रित तीन दिने कार्यशाला आयोजना गरेको छ। कार्यशाला आज, अगस्ट 21, 2024, गान्तोकमा सुरु भयो र अगस्ट 23, 2024 सम्म जारी रहनेछ।
संघका अध्यक्ष डीबी मुखिया, कार्यकारिणी सदस्य तथा अन्य समुदायका सदस्यहरुको उपस्थितिमा कार्यक्रमको उद्घाटन गरिएको थियो । कार्यशालाले सहभागीहरूलाई शैक्षिक नतिजाहरू सुधार गर्न, विशेष गरी समुदाय भित्र भाषा शिक्षाको सन्दर्भमा नयाँ रणनीतिहरू र विधिहरू प्रदान गर्ने लक्ष्य राखेको छ।

काठमाडौं । कवि तथा गीतकार अमरदीप सुनुवारले आफ्नो दोस्रो प्रस्तुति “दिनरात सधै सधै” गीतको भिडीयो सार्वजानिक भएको छ । हालै गृह मन्त्रालयको उपसचिवमा सरुवा भएका प्रशासक सुनुवारको पछिल्लो गीतमा जन्मेको गाउँ छोडेर रोजगरिका लागि टाढा बसेको युवकले आफ्नो जन्म घर, गाउँ, आफन्त र साथीभाई सम्झनामा आधारित रहेर भिडियो बनाईएको छ ।

वरिष्ठ संगीतकार शान्तिराम राईको संगीत र भ्वाइस अफ नेपालका विजेता विनोद राईको आवज रहेको गीत गीतकार अमरदिप सुनुवार र शान्तिराम राईको युटुयुब च्यानलबाट सोमबार सार्वजानिक भएको छ ।

गीत सार्वजानिक कार्यक्रममा निर्देशक तथा लेखक प्रकाश सायमीले गीतकारको गीतले नेपालको समसामयीक अवस्थालाई दर्साएको बताउनुभयो । उहाँले गीतले नेपाली युवाहरुको पिडा संघर्षलाई देखाएको जोड्नुभयो ।