All about Sunuwar

Archives

now browsing by author

 

सुनुवार विद्यार्थीको सातौँ राष्ट्रिय महाधिवेशन घाेषणा

काठमाडौं । सुनुवार विद्यार्थी समाज संघीय समितिको सातौँ राष्ट्रिय महाधिवेशन आगामी भदौ २५ गते हुने भएको छ । छैठौँ समितिको तीन वर्षे कार्यकाल सकिएकाले नयाँ कार्यसमिति चयनका लागि महाधिवेशन हुन लागेको हो ।
विद्यार्थी समाजले साउन २१ गते संघीय समितिको पूर्ण बैठक सम्पन्न गरेर अध्यक्ष सागर सुनुवारको संयोजकत्वमा सातौँ महाधिवेशन आयोजक समिति गठन गरेको छ । आयोजक समितिको बैठकले भदौ २५ गते महाधिवेशनको मिति तय गरेर महाधिवेशन तयारी तिब्र रुपमा थालेको संयोजक सुनुवारले बताउनुभयो ।
संयोजक सुनुवारका अनुसार सुनुवार विद्यार्थीहरूको शैक्षिक गतिविधिलाई क्रियाशिल बनाउँदै आइरहेको छ। समाजले सुनुवार भाषा, संस्कृतिसँग विभिन्न कार्यक्रम गर्दै आएको बताउनु भएको छ । समितिले छात्रवृत्ति वितरण, निशुल्क लोक सेवा तयारी कक्षा सञ्चालन, मातृभाषा प्रशिक्षण, चेतना प्रकाशन लगायतका कार्यहरू गर्दै आएको छ ।
संयोजक सुनुवारले समाजको प्रदेश १ का सुनसरी, पाँचथर, झापा, इलाम र ओखलढुङ्गा जिल्लामा जिल्ला समन्वय समिति रहेको र बागमति प्रदेशको उपत्यकाको तीन जिल्ला लगायत रामेछाप, दोलखा, सिन्धुली जिल्लामा जिल्ला समन्वय समिति रहेको र ति सबै जिल्लाका करिब दुई सय प्रतिनिधिहरुको उपस्थितिमा महाधिवेशन कार्यक्रम सम्पन्न हुने बताउनु भयो ।
सुनुवारले महाधिवेशनको मिति तय भइसकेको र छोटो अवधिमा महाधिवेशन सम्पन्न गर्नुपर्ने भएकाले आयोजक समिति र जिल्ला समन्वय समितिहरूलाई तिब्र रुपमा महाधिवेशनको तयारी गर्न आह्वान गर्नु भएको छ। विद्यार्थीको महाधिवेशन सम्पन्न गर्न सुनुवार विद्यार्थीहरू लगायत सुनुवार सेवा समाज, व्यवसायी, बुद्धिजिवी, पत्रकार, शिक्षक, कर्मचारी, अभिभावकहरूलाई सहयोग, सल्लाह र सुझाब दिन समेत अनुरोध गर्नु भएको छ ।
महाधिवेशनको अवसरमा मुखपत्र चेतना प्रकाशन हुने भएकाले व्यवसायिक विज्ञापन, शुभकामना र लेख, रचना समेत यथासिघ्र उपलब्ध गराउन अनुरोध गर्नु भएको छ।

शोभ सुनुवारको अध्यक्षतामा सुनुवार महिला समाजको नयाँ कार्यसमिति

समाचारदाता, काठमाडौ्र । सुनुवार महिला समाजको पाँचौ राष्ट्रिय सम्मेलनबाट शोभा सुनुवारको अध्यक्षतामा नयाँ कार्यसमिति निर्विरोध निर्वाचित भएको छ । २०७३ सालपछिको लामो समयको अन्तरालमा भएको राष्ट्रिय सम्मेलन भएको हो । उपाध्यक्षमा नासोच सिर्जना सुनुवार काःत ओखलढुंगा, सपना सुनुवार कुपिण्डे रामेछाप, कोषाध्यक्ष कमला सुनुवार खिँची ओखलढुंगा, सदस्यहरु गंगाकुमारी सुनुवार गोलबजार सिरहा, रेजिना सुनुवार साब्रा रामेछाप, पारु सुनुवार कोटेश्वर काठमाडौ, सावित्री सुनुवार भक्तपुर, सुप्रिमा सुनुवार चुलेप बुज रामेछाप, सिमा सुनुवार रश्नाइलु रामेछाप देवकुमारी सुनुवार इलाम रहेका छन् । लक्ष्मी सुनुवारको अध्यक्षतामा भएको राष्ट्रिय सम्मेलनमा कोषाध्यक्ष शारदा सुनुवारले आर्थिक प्रतिवेदन र सचिव शोभा सुनुवार प्रगति प्रतिवेदन प्रस्तुत गरेका थिए । सुमस पूर्व अध्यक्ष विमला सुनुवार, सहसचिव रामप्यारी सुनुवार, माननीय दालकुमारी सुनुवार, महिला महासंघ प्रतिनिधि, सुसेस संस्थापक सदस्य प्रेम हाँवाली लगायत सुसेस काठमाडौं भक्तपुर अध्यक्ष, नगर अअध्यक्ष, आङ्गिक संस्था सुविस, सुकचको महासचिवको अतिथ्यता तथा सुसेस संघीय समितिको अध्यक्ष रणवीर सुनुवारको प्रमुख आतिथ्यतामा सम्मेलन भएको थियो ।
निर्वाचन समितिमा संयोजक समीर मुखिया सुनुवार, सदस्यहरुमा मनु सुनुवार तथा कोइँचबु काःतिच रहेका थियो । नव निर्वाचित सुमस कार्यसमितिलाई सुमस निवर्तमान अध्यक्ष लक्ष्मी सुनुवारले वधाइज्ञापनसहित सपथ ग्रहण गराउनु भएको थियो । आदिवासी ज्ञानको संरक्षण कोइँचाम्हरुको साझा अभियान नारासहित सम्पन्न पाँचौ सम्मेलनबाट निर्वाचित समितिको पहिलो कर्तव्य संस्थागत अद्यावधिक गर्ने र कोइँच महिलाले जोगाइ राखेको परम्परागतज्ञानको संरक्षण सम्वद्र्धन हुने अध्यक्ष शोभा सुनुवारले बताइन ।

१५ बुँदे सुझावसहित पालिकालाई धन्यवाद ज्ञापन

गएको गणतन्त्र दिवस जेठ १५ गते खिजीदेम्बा गाउँपालिका ओखलढुङ्गाका अध्यक्ष गम्बु शेर्पाले काेइँच  सुनुवार, शेर्पा र तामाङ भाषालाई पालिकाकाे सरकारी कामकाजी भाषाकाे मान्यता दिने घोषणा गरेका थिए । साेहीअनुसार कार्यपालिकाको पहिलो वैठकबाट सर्वसम्मतिले काेइँच सुनुवार, शेर्पा र तामाङ भाषा गाउँपालिकाको कामकाजी भाषा पारित भएको थियाे । पालिकाकाे उक्ता ऐतिहासिक निर्णयलाई अति स्वागतयाेग्य निर्णयकाे सङ्ज्ञा दिँदै कामकाजी भाषा कार्यन्वायनकाे लागि पालिकालाई काम गर्न सजिलाे हाेस् भनेर सुनुवार सेवा समाजले १५ बुँदे सूझावसहित धन्यवाद ज्ञापन पत्र गाउँपालिकालाई बुझाएको छ ।

गाउँपालिकाले शेर्पा, तामाङ र सुनुवार भाषालाई कामकाजी भाषाको मान्यता दिने निर्णयको स्वागत गर्दै उक्त निर्णयलाई व्यवहारमा ल्याउनको लागि पालिकालाई नयाँ घाेषित कामकाजी भाषालाई कार्यन्वायन गर्न सजिलाेकाे लागि सहकार्य स्वरुप अन्य गाउँ र नगरमा भएकाे अभ्यास र नजीकै छिमेकी राज्य सिक्किमकाे अभ्यासलाई समेटेर सुनुवार सेवा समाजले १५ बुँदे सुझाव दिइएको बताउँदै सङ्घीय अध्यक्ष रणवीर सुनुवारले अगाडि थप्नुभयो, ‘अध्यक्ष गम्बु शेर्पा, विशेष कामका कारण पालिकामा उपस्थित हुननसकेको हुँदा उपाध्यक्ष सुशिला तामाङको हातमा उक्त सुझाव बुझाएका छौं । पालिकाले सरकारी कामकाजी भाषालाई जति सक्दो विशेष व्यवस्था मिलाएर कार्यन्वायनमा ल्याउनुहुने छ भन्ने आशा राखेका छौं । काेइँच सुनुवार भाषाले पहिलाे पटक नेपालमा भाषाकाे आफ्नाे जन्मथलाेमा सरकारी कामकाजी भाषाकाे मान्यता पाएकाे छ । याे खुशीकाे कुरा हाे । पालिकाले चाहेकाे अवस्थामा सुनुवार सेवा समाजले जुनसुकै समय काेइँच सुनुवार भाषाकाे हकमा सहयाेग र सहकार्य गर्ने वचन दिन्छ साथ साथै याे अति स्वागतयाेग्य निर्णय पारित गरेकाेमा पालिकाका सबै जनप्रतिनिधि र सहयाेग कर्मचारी र राजनीतिकर्मी समाजसेवी तथा अभियन्तहरुलाई समाज समष्टिमा हार्दिक आभर प्रकट गर्दछ।’

सुनुवार सेवा समाज ओखलढुङ्गाका निवर्तमान अध्यक्ष तथा सल्लाहकार देवीध्वज सुनुवार, सुनुवार सेवा समाज ओखलढुङ्गाका पुर्व अध्यक्ष तथा सल्लाहकार बुद्धि मुलिच, सुनुवार सेवा समाज फलाटेका अध्यक्ष कविराज सुनुवार र सुनुवार किरात युवा समाजका अध्यक्ष सूर्यप्रकाश सुनुवारहरुकाे सङ्युक्त पहलकदमीमा उक्त सुझाव पालिकालाई बुझाइएकाे हाे ।

सूझावमा गाउँपालिकाले तत्काल गर्नसक्ने अल्पकालीन काम र दीर्घकालमा गर्ने कामलाई एउटा अध्ययन समिति बनाइ तत्काल कार्यन्वायन गर्न सूझाव दिइएको छ । र तत्कालकाे लागि सुनुवार सेवा समाजले पनि पालिकासँग सहकार्य गरेर साथ दिने वचन व्यक्त गरिएकाे छ ।

तस्वीर : देवीध्वज सुनुवार र रणवीर सुनुवार

कामकाजी भाषामा पालिकाले गर्नुपर्ने कामहरु वारे सुनुवार सेवा समाजले दिएकाे सुझाव
१. गाउँपालिका तथा वडाको कामकाजी भाषाको लिपिमा साइनबोर्ड राख्ने ।
२. गाउँपालिका र वडापालिकाहरुको कामकाजी भाषाको लिपिमा लेटरप्याड बनाउने ।
३. चरणवद्धरुपमा पालिकाभित्रका सबै कार्यालयहरुको लेटरप्याडहरुमा कामकाजी भाषाको लिपिमा वजनपिबजमायगभयउभ
४. गाउँपालिकाको लोककल्याणकारी विज्ञापन र सूचनाहरु सबै कामकाजी भाषामा प्रकाशन र प्रसारण गर्ने ।
५. ठाउँ ठाउँमा राखिने स्थान नामहरुको सूचनाबोड कोइँच लिपिमा राख्ने ।
६. गाउँपालिका तथा प्रहरी चौकीमा सुविधानुसारको भाषामा वयान र उजुरी दिन पाउने व्यवस्था मिलाउने ।
७. बहुभाषिक शिक्षा नीति लागु गर्ने ।
८. गाउँपालिकाले अमुर्त साँस्कृतिक सम्पदा सर्भेक्षण गरी संरक्षणको नीति बनाउने ।
९. गाउँपालिकास्तरीय सरकारी कामकाजको भाषामा परेको निवेदन र उजुरी उपर कारबाही बढाउने संयन्त्रको अध्ययन गर्ने र कार्यन्वयन गर्ने ।
१०. गाउँपालिकाको वेभसाइडलाई सबै कामकाजि भाषामा डिजाइन गरी बहुभाषिक बनाउने ।
११. अनलाइन तथा अफलाइन गुनासो सुनुवाइ गर्ने वहुभाषिक सूचना केन्द्रको व्यवस्था गर्ने ।
१२. कामकाजी भाषालाई सरकारी कार्यालयमा कार्यन्वयन गर्न सम्बन्धित भाषाका विज्ञ सहितको अध्ययन तथा सूझाव समितिको गठन गर्ने ।
१३. विस्तारै सम्बन्धित सरकारी कामकाजी भाषाको जनशक्तिहरुको उत्पादन तथा व्यवस्था गर्दै लैजाने /
१४. गाउँपालिकाको राजपत्र काेइँच भाषामा प्रकाशन गर्ने ।
१५. काेइँच भाषामा नागरिक बडापत्र बनाउने ।

काेइँच लिपिमा पु्र्खाराधनासहित शिलालेख कपेर ७० केजीकाे घण्ट चढाइयाे

काेइँच लिपिमा पु्र्खाराधनासहित शिलालेख कपेर काःतका दुमा मुइलि शाँदार पिदारमा ७० केजीकाे घण्ट चढाइएकाे छ । सुनुवार सेवा समाजका सङ्घीय अध्यक्ष रणवीर सुनुवारकाे समुपस्थितिमा आज २०७९ साल जेठ ३१ गते विधिवत आदार पिदार गरी घण्ट चढाइएकाे हाे । वर्षकाे दुइ पटक उँधाैली उभाैली काेरा शाँदार पिदार गरिँदै आएकाे यस शाँदार ग्याेराङ (थान)बाट काेइँच भुमीकाे अन्य ८ मुइलिकाे शाँदार ग्याेराङ समेतकाे दर्शन गर्न सकिन्छ । यस वर्षकाे वैशाख पुर्णिममा गरिनुपर्ने शाँदार पिदार चुनावकाे कारणले पर सरेकाे थियाे भने घण्ट स्थापनाकाे लागि समेत पुर्वाधार नबनीकाे हुँदा एक महिना पछि सारेर शाँदार पिदार गरिएकाे हाे । र शाँदार पिदारकै दिन विशेष कारणले शाँदार गर्न नसकेकाे अवस्थामा विशेष क्षमापूजासहित पाँच दिन वा एक महिना पछि पनि शाँदार पिदार गर्न सकिने काेइँच परम्परागत नियम चलीआएकाे पाइन्छ ।
हङकङ कर्मथलाे बनाएका काःतका अग्रज तथा युवा समाजसेवीहरु मुलिच नरेश सुनुवार (ठुले) पुच्छारखिँ फाेत काःत, मुलिच श्यामकर्ण सुनुवार पुच्छार खिँ फाेत, ख्याेम्पातिच विष्णुप्रसाद सुनुवार (विश्वकिरण) पुश्पाते काःत, मुलिच बीरबहादुर सुनुवार फाेत काःत, र बुजिच नवीनकुमार सुनुवार (तारा) फाेत काःतले उक्त घण्ट चढाएका हुन् । नेपालमा उक्त घण्ट स्थापना गर्ने सहजीकरण कुलदीप सुनुवार स्मृति काेषका उपाध्यक्ष राजकुमार सुनुवार (राजन) ले गर्नु भएकाे हाे ।


तस्वीर साभार : Indra K Sunuwar र Ram Sunuwar काे फेसबुक वालबाट ।

स्वघोषणा अभियान स्थागन

सानोहात्तीवन किरात धार्मिक वनमा गुरुयोजनानुसार सुनुवार सेवा समाजका माङहिम प्रतिनिधि कोषाध्यक्ष शोभा सुनुवार र सुसेस काठमाडौं अध्यक्ष गोपाल सुनुवार लगायत सुनुवार विद्यार्थी समाजका पुर्व सदस्य तथा इण्डिजिनिअस टेलिभिजनका अध्यक्ष देवकुमार सुनुवार तथा सुनुवार डट ओआरजिका सञ्चालक पाम सुनुवारको पहलमा कोइँचको मौलिक शाँदार ग्योर निर्माण गर्न पूर्खा तथा प्रकृति पूजन स्वघोषणा अभियान आजदेखि स्थागन भएको छ । उक्त स्थागनको सूचना सामाजिक सञ्जाल मार्पmत देवकुमार सुनुवार, गोपाल सुनुवारले स्थागन जानकारी गराउनु भएको छ । उक्त जानकारीमा स्वघोषणा अभियानमा सहभागी हुने सबैलाई आभार प्रकट गर्दै सबै इच्छुक दानवीर पवित्र मनहरुलाई सहभागी गराउन नसकेकोमा क्षमासमेत मागिएको छ । Read More

कम्युनिष्टले खोस्याे काङ्ग्रेसले दियो : नारा र व्यवहारमा फरक ।

–कोइँचबु काःतिच ।
नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीको केपी ओली सरकारले खोसेको विदा काङ्ग्रेस गठबन्धनकाे देउवा सरकारले पुन दिएको छ । काङ्ग्रेस नेतृत्वकाे गठबन्दन देउवा सरकारले आदिवासी जनजातिकाे चाडहरुलाइ राष्ट्रिय चाडकाे मान्यता दिँदै २०७९ सालदेखि पुनः सार्वजानिक विदाको रुपमा स्वीकृत गरेको छ । झट्ट बाहिरबाट हेर्दा प्रगति उन्नतिको कुरा गर्ने अग्रगामी कुरा गर्ने कम्युनिष्टहरुले आदिवासीको वाकलता गर्ने राजनीतिक पार्टी देखिए पनि व्यवहारमा भने आदिवासीको अधिकार खुम्चाएर वर्गीय कुरा गर्दै बढी जातिवादी र नव दलाल पूँजीवादी पार्टी भएको प्रमाणित गरेर देखाए ।

जनता समाजवादी पार्टीबाट मन्त्री बनेका राजेन्द्र श्रेष्ठको सिफारीसमा उक्त विदा पुन प्राप्त भएको उहाँको फेसबुक पेजमा पढ्न पाइएकाे थियाे । तर यसभन्दा अगाडि पनि मन्त्री परिषदमा सिफारीसकाे लागि लगिएकाे विदाहरु कटाैती भएका थिए । यसैले राजपत्रमा सुचना प्रकाशन नभएसम्म सरकारको निर्णयलाई आधिकारीक मान्ने गरिँदैन र आदिवासीहरु पनि विश्वास्त हुन सकेका थिएनन् । तर पार्टीगत जस लिने होडबाजी भयाे भनेर नै गृह्य मन्त्तालयले सार्वजानिक विदाको भ्रम वारे विग्याप्ति समेत जारी गरेकाे थियाे ।
जे होस अब अर्को सरकार आदिवासीकै वाकलता गर्ने सरकार भएमा वा आएमा हाम्रा चाडहरुले सरकारबाट निरन्तर राष्ट्रिय चाडको मान्यता पाउने र सार्वजानिक विदा पाइने देखियो । पुनः सन्कहा सरकार सत्तामा पुगे आदिवासीले पाएको कानुनानुसारको अधिकार पनि खोसिने रहेछ भन्ने चेत सबैमा जाग्नुपर्ने देखिएकाे छ । यसैले राजनीतिक पार्टी छान्दा पनि व्यावहारिक र अव्यवहारिक, मुखमा रामराम वगलीमा छुरा गर्ने पार्टीहरुलाई चिनेर मात्रै छान्नु पर्ने देखियो । अब विचार पुराउन पर्ने भाे कि पार्टीहरु छान्दा कसकाे हितमा पार्टीले काम गरीरहेकाे छ भन्ने कुरामा सबैले सोच्नुपर्ने देखिएकाे जानकारहरुको अभिव्यक्ति पढ्न र सुन्नमा आएको छ । सार्वजानिक विदामा के कस्तो राजनीति हुने गर्दोरहेछ भन्ने कुरा सबैले भाेग्नु भयाे । अब जरुरी छ कि आउँदाे चुनावमा गल्ती गर्नु हुँदैन विवेककाे प्रयाेग गर्नुपर्छ । आदिवासीहरु पाे कहिले जाग्लन जानकारहरुको भनाइ रहेको छ ।

सम्वत २०७९ सालको सार्वजनिक विदा सम्बन्धी सूचना

इलाममा सुनुवार संस्कृतिलाई पर्यटनसित जोडिँदै

-मिलन मुखिया
इलाम नगरपालिकाका प्रमुख महेश बस्नेतले सिमान्तकृत वर्गका किरात सुनुवार समुदायको धार्मिक, भाषिक, साँस्कृतिक पक्षलाई पर्यटन व्यवसायसित जोडेर लैजानुपर्ने बताउनु भएको छ । इलाम नगरपालिका, वडानम्बर ३, पुवामझुवाको चैतेस्थित सुनुवारहरुको धार्मिकस्थल “ष्याँदर ग्योर” परिसरमा निर्मित “कोइँच मुल्केम खिँ” (सुनुवार साँस्कृतिक संग्रहालय भवन) को उद्घाटन गर्दै आइतबार सो वताउनु भएको हो । कार्यक्रमको उद्घाटन समारोहमा उपमेयर सुशीला नेम्बाङसमेत उपस्थित हुनुहुन्थ्यो । दुई तले संग्रहालय भवन नगरको २१ लाख २५ हजार रुपैंया र बाँकी स्थानीयको योगदानगरी कूल २५ लाख रुपैयाँमा निर्माण भएको जानकारी दिइएको छ । चैतेमा अवस्थित सुनुवार समुदाय पाटेनागी पर्यापर्यटन क्षेत्र अन्तर्गत प्रबेशद्धारको रुपमा रहेको छ । सुनुवारहरुको आफ्नै भाषा, लिपी, धर्म, संस्कृति, रीति र परंपरा भएकाले सोको विकास र प्रबद्र्धन गर्दै पाटेनागी पर्यटनसंगै जोड्न चाहेको मेयर बस्नेतको भनाई छ ।“यो सुरुवात मात्र हो ।” मेयर बस्नेतले अगाडि भन्नु भयो,“ हामी यस समुदायको साँस्कृतिक विकासमा थप कामहरु गर्दै जानेछौं ।” त्यसै गरी आइतबार नै मेयर बस्नेत र उपमेयर नेम्बाङले वडानम्बर ३, पुवामझुवास्थित वीणापाणी मावि परिसरमा निर्मित नयाँ दुई तले चार कोठे विद्यालय भवनको पनि उद्घाटन गर्नुभएको छ भने अध्यक्षता वडाअध्यक्ष तिर्थ गुरुङ्गले गर्नुभएको थियो। सो भवन सहित वडानम्बर १ को जनता आधारभूत विद्यालय र वडानम्बर ९ को भगवती माध्यमिक विद्यालयमा एकै खालको भवन जम्मा ९४ लाख ४१ ह्जार, आठसय १८ रुपैंयामा बुद्धिष्ट निर्माण सेवाले ठेक्का पारी निमार्ण सम्पन्न गरिएको हो । यसअघि वडाकै जल्केनीस्थित सानो पुवा खोलामा निर्मित मोटरेबल पुलमा तरेर उद्घाटनसमेत गर्नुभएको थियो । कार्यक्रममा नगरपालिकाका प्रमुख प्रसासकीय अधिकृत कालीबहादुर भुजेल, शिक्षा तथा सामाजिक विकास शाखा प्रमुख प्रेम गौतम, इन्जिनिय दिपक प्रसाद गुरागाँई, कार्यपालिका सदस्य पृथसिंह सुनुवार, सुनुवार सेवा समाजका प्रतिनीधि, पाटेनागी पर्यटन समिति समिति प्रतिनिधी, नगर पर्यटन प्रबद्र्धन समिति प्रतिनिधी, बिद्यालय प्रतिनीधि, वडा प्रतिनीधि लगायतको उपस्थिती थियो । इलाम नगरपालिकाले वडामा गरेका थुप्रै काममध्ये यी दुई पनि मुख्य काम भएको स्थानीयको भनाई छ।