All about Sunuwar

Literature

now browsing by category

Literature, Songs, Poems

 

कोइँचके पाचा

-जेस्पुच डिल्ली सुनुवार

कोइँच इइँके पाचा माप्लेँःचा
बुः गोः नेल्लि काm दुम्चा
पिपिआन्के गाली राचा
जिलिल बिलेस्पा बिलेचा
लुजे जाम्सि पा जाम्सिचा
मो पातिके इइँके पाचा माप्लेँःचा ।१।
गो बुः नेल्लि गेत्थि बोअ्चा
नोले लिःश्यो बुः नेल्लि गेत्थि किःचा
हेँथेमेँथे शुशि मापाचा
नेल्लिआन भन्दा लुःच दुम्चा
मोपातिके इइँके पाचा माप्लेँःचा ।२।

साइङा इइँके ब्लेअ्से कोःशोनु
पिपिआनकालि हिल्लो पाश्योनु
कोइँच होइँति थियो ने
रानु इइँकेन थियो ने
नोःले खसम राइशोने
मोपातिके इइँपाचा माप्लँेःचा ।३।

कोइँच इइँके नेः गेचा
गे गो बुः नेल्लि गेत्थि बोअ्चा
सान्सारमि इइँके नयाँ ब्लेअ्सि ब्लेअ्चा
आइक्कालि लुःच पाचा
बुः गो चाहिँ गेत्थि बोअ्चा
मो पातिके इइँके पाचा माप्लेँःचा ।४।

गोः बुःकालि लुच पाचाचा माल्श्योछन्
कोइँच्के ब्लेअ्से साम्चा चिअ्शो छन्
कठै एको लोः तुइतु नु
पिपिपुकिमि एको लोः पाँमेनु
मनमि लोः पिअ्बा हुरुरु
मिचिले प्लेक हिब बुरुरु
मोपातिके इइँके पाचा माप्लेँँःचा ।५।

इइँके पाचा प्लोइँशोहाना नेल्लिमि लुचुपाइनिमि
कोइँच्के ब्लेअ्सान साम्निमि
नेल्लिमि मारिम्शो पाइनिमि
कोइँचकालि सन्सारले साम्निमि
कोइँच बुः मेकेला जाम्निमि
मो पातिके इइँके पाचा माप्लेँःचा ।६।

एको नेल्लिमि पढेने
आम्के पाचा तुइतेने
संसारमि ने गेचा मालेने
बुः नेल्लि गेत्थि बोअ्केने
कोइँचके रिती थालेने
आइँ रिती प्लोँःनेने
इइँके थलो मालेने
मोपातिके इइँके पाचा माल्लेँःचा ।७।

इइँके पाचा पाश्या प्लोइँसिबा
केकाइ दिन एकोके फाल ताइँसिबा
कोइँचके थालो थिसिबा
जाम्मैभन्दा गेत्थि दुम्सिबा
मो पातिके इइँके पाचा माप्लेँःचा ।८।

लो मिनु बुः गोः नेल्लि काः दुम्या
इइँके पाचा तुइताया
चण्डीकालि भाकेया
पिपीआनकालि पुजेया
इइँके पाचा थालोया
मोपातिके इँके पाचा माप्लेँःचा ।९।
……………………………………………
यतिबेला कवि साँढे सत्र वर्षको हुनुहुन्थ्यो । २५ वर्ष अगाडि बाम्तीभण्डारको जेहन्दार विद्यार्थी काठमाडौं पसेर पिसिएल पढ्दै हुनुहुन्थ्यो । यसैले २५ वर्ष अगाडिको उहाँको सपना साकार पार्न कोइँच विद्यार्थीको लागि छात्रवृद्धि कोषदेखि लिएर अहिले कोइँच विद्वानहरु लगायतलाई अध्ययन वृत्ति प्रदान गर्न सुनुवार सेवा समाजमा अनुसन्धानकोषको स्थापनामा लागि पर्नुभएको छ ।

भट्टि भित्र पण्डितहरु

By सङ्केत

हामीसँग एउटा ठुलो घर छ

जस्लाई भट्टी पसल भनेर

संज्ञा दिन्छन यो गाउँका रैथानेहरु ।

भट्टिमा पस्नु अगाडि

कसैले इजारलाई मज्जाले कसेर पसे ।

किनकी मातेपछी

इजार लाउने हविगत हुन्न इनिहरुमा

उक्त्त भट्टिमा पसे पछी

रक्सिले मात्न मात्र पाइन्न

हल्का भट्टी मालिक्नी सँग

गालामा म्वाई खान पनि पाईन्छ ।

पिउनेहरु त्यहाँबाट मातेरनै निस्कन्छन

नपिउनेहरु पनि त्यहाँबाट

हल्का केही बोतलहरु रित्ताएरनै निस्कन्छन

यो भट्टि भित्र पण्डितहरु छिरेपछी

हल्का चकचक गरेर मात्र बाहिर निस्कन्छन

देखेको छु मैले यदा कता

देखेको छु मैले कता कता

कसै-कसैले गीता हातमा बोकेर

केही पण्डितहरु गंगाजल छर्दै

काँधको जनै निकालेर पनि छिरे

भट्टिमा कसैले मुन्धुमको अक्षर पछार्दै

ठुलो घैटोनै मेरो भनेर

आफ्नै सौन्दर्यको बखान गर्न पनि पसे

यो भट्टिमा कसैले बाइबलका पानाहरु गन्दै

जिसस क्रसलाई छाती भित्र लुकाएर

मनमायाको तातो पेटिकोट सापटी माग्न पनि पसे

भट्टीमा कसैले कुर्आनलाई काखिमुनी च्यापेर

मुल ढोकाबाट हैन

जस्केलाबाट पनि छिरे यो भन्ट्टिमा ।

कसैले बुद्धवचनका मन्त्र तन्त्र सप्पै बोकेर

पहेलो धोतीमात्र भिरेर पनि छिरे यो भन्ट्टिमा ।

शिवजी जस्ता जट्टाधारी भएर

पार्वती सँग रसलीला पनि रचे यो भट्टिमा

१ यिनीहरुले;

हो, तिमीले भनेको ठीक हो भनेर

कहिल्यै भन्न सिकेनन्

२ यिनिहरुले

हजारौ मनमायाका मनका बिस्कुनहरु

उज्यालोमा सुकुन भनेर

कहिल्ले हेक्का राखेनन्

३ यिनिहरुले;

भट्टी भित्र पनि मातेको बेला

प्रदेशको सिमाना छाँटेर

बुरुक्क बुरुक्क बेस्कन उफ्रिए

मनमायाको जिन्दगी बन्दकी राखेर

सन्तबीरलाई रेगिस्तानमा धपाउननि सक्षम भए ।

हेल्लो अर्थोडोक्सहरु

यस्तो पनि हुन्छ

अर्कै देशको जस्तो सिमाना सम्झेर

भट्टी भित्र पनि सधैं देश टुक्रिन्छ

मात्र भनिरहने देश बिग्रिन्छ

मात्र भनी रहने कैले सुध्रियो त्यो देश

अनी कहाँ पुगेउ हामी सुधिएका जनताहरु

हन घर भित्र राम्रा राम्रा कोठा निकाल्दा

कसोरी बिग्रन्छ घरको सौन्दर्य ?

माटोलाई माया गरेर

माटो माग्दा कसरी टुक्रिन्छ देशको माटो ?

टुक्रिएको त हाम्रो मन मात्र हो ।

हेक्का रहोस् पण्डित बाजे !

मनमाया जस्तो सस्तो नसम्झ सप्पैको मनलाई

मनमाया अव तिमीले पनि तिम्रो साँउ-ब्याज तिर्न

रक्सिका बोतल भित्र

जिन्दगीका सपनाहरु साट्न छोड्नु पर्छ

जिन्दगीमा बैश साँचेर बाँच्न सक्नु पर्छ ।

लजावती झार

-जोन सुनुवार (टेकबहादुर)

जब मुस्कान मा ब्युझन्छ

पर्खाइ हुन्छ सुर्यदयको

अनि मुस्कुराउछ सुनौलो बिहानी

जुरमुराएर अनि दिशानिर्देश गर्छ!

झिस्मिसे मै लजावती झार!

अनि ठोकिन्छ कतै

खिस्स हुँदै कुरुप बन्छ!

खै कहाँ छ र यहाँ आत्मा अधिकार?

-प्लेत्ति, हाल मलेसिया

नाम राख्ने काम गरौं ।

-मुस्कान कोइँच रुपाच

एक सेकेण्डको जिन्दगीमा मरी लानु के छ र।
बाचुन्जेल आफु हाँशौ अरुलाइ पनि हसाँऔ।
आज हो कि भोली हो कसलाइ के थाहा छ र।
एकले अर्कालाइ नसताऔ दु:खी नबनाऔ।
हिड्दा हिड्दै बोल्दा बोल्दै कहा अन्त्ये हुन्छ।
त्येसैले साथी मरी गए पनि नाम रहने काम गरौ।

जिन्दगीका अनगिन्ती मोडहरु

-रमेश ख्योम्पतिच
दु:खमा कल्पिदैछु म आज
सकिन मैले आफैलाई सम्हाल्न
चाहेर पनि पूरा गर्न सकिन मैले
हृदयको प्रगाढ चाहनालाई
जिन्दगीका अनगिन्ती मोडहरुमा
कर्म गर्न खोज्छु जति त्यति नै
हारेको महसुस हुन्छ मलाई
कसरी गरु म कर्मको थालनी
जति आँट र साहस गरे पनि
धोका र निराश सिवाय
केही पाउन सकिन
जिन्दगीका अनगिन्ती मोडहरुमा
हारेर नै विलाए सबै मनको उर्जाशत्ती
मलाई लाग्छ अब चाहेर पनि
उन्नतिको बाटोमा पाईलाहरु अनि
चाहनाहरु अग्रसर हुन सक्दैनन्
हो चाहेर पनि केही गर्न सकिन
जिन्दगीका अनगिन्ती मोडहरुमा !!

कुँबु, रामेछाप

थेअ्नि

-नरबहादुर सुनुवार (सोम)

मुखियाकी छोरी
फेसबुकमा पोक हान्छे
मेरो मुटु छेड्ने गरि
धेरै नजिस्काउ मोरि
धनुषवाण मेरो नि छ

अशक्ति ममा नि छ
मनै त हो सबैको
कोइँच मौसुफको
फेला परौली नि फेरि।

सिन्धुली हाल कतार

 

 

गजल

-मोमिलन सुनुवार

छामेर मुटुको चोट छातिमा राप थामी आएँ

विकट छनि यो संसार दुखव्यथा छानी आएँ।।

 

कोहि छन दरिद्र सपना नै नभएका पनि

सम्वृद्द कथा सुनाउदै जानि नजानी आएं।।

 

शत्रुछन धेरै पछाडि धकेल्न मात्रै जानेका

भोक र सोकले डुबेको ठाउँ यो ठानी आएँ।।

 

सबैको मानवता पसलको सामान सरह छ

फर्क ए ! नबेच इज्यत भन्दै तानितानी आएँ।।

 

अँध्यारो व्यावहारले हुन्छ वैरी आफै हो आफ्नो

आफू भित्रकै कालो मनलाई दोष मानी आएँ।।

 

खुलु-६ सैपु रामेछाप।